Патентийн лицензийн гэрээ байгуулах тухай үлгэрчилсэн заавар

Монгол Улсын Сайд бөгөөд Үндэсний
Хөгжлийн Газрын даргын 1994 оны 41
тоот тушаалын нэгдүгээр хавсралт

ПАТЕНТИЙН ЛИЦЕНЗИЙН ГЭРЭЭ БАЙГУУЛАХ
ТУХАЙ ҮЛГЭРЧИЛСЭН ЗААВАР

Нэг. Нийтлэг үндэслэл

1. Энэ зааврын зорилго нь Монгол Улсын Патентийн тухай хууль тогтоомжид үндэслэн патент бүхий шинэ бүтээл буюу бүтээгдэхүүний загварыг ашиглах лиценз /зөвшөөрөл/-ийн гэрээ байгуулах, түүнд тусгах гол асуудлууд үндсэн зарчмыг тодорхойлоход тус дөхөм болоход оршино.
2. Лиценз өгөх анхдагч эрхийг шинэ бүтээл буюу бүтээгдэхүүний загвар /цаашид “шинэ бүтээл” гэхийн патент эзэмшигч эдлэх бөгөөд лицензийн гэрээ байгуулахад тэр нь лиценз өгөгч, харин шинэ бүтээлийг ашиглах эрх олж авч буй этгээд нь лиценз авагч болно.
3. Энэ зааварт патентийн лицензийн гэрээ (цаашид “Гэрээ” гэх) гэдэгт лиценз өгөгч тухайн шинэ бүтээлийг гэрээнд заасан нөхцөл хэмжээгээр үйлдвэрлэлд нэвтрүүлж ашиглах эрх зүйн болон хэрэгжүүлэх бодит нөхцлөөр лиценз авагчийг хангах, харин лиценз авагч нь ямар нэг хэлбэрээр түүнд нөхөн төлбөр олгох тухай гэрээг ойлгоно. Лицензийн гэрээ хоёрдмол утгатай байж болохгүй.
4. Лиценз нь онцгой, бүрэн, энгийн гэсэн үндсэн гурван төрөлтэй байна.
А. Онцгой лицензээр шинэ бүтээлийг ашиглах онцгой эрхийг зөвхөн лиценз авагч эдлэнэ.
Б. Бүрэн лиценз нь шинэ бүтээлийг бүрэн буюу хэсэгчилэн ашиглуулах, бусдад дамжуулах эрхтэйгээр патентийн хүчинтэй байх хугацаанд буцалтгүй ямарч хязгаарлалтгүй шилжүүлэх хэлбэр болно.
В. Энгийн лицензийн гэрээг хэрэглэх үед лиценз өгөгч нь шинэ бүтээлээ лиценз авагчаас гадна бусад этгээдэд мөн энгийн лицензээр ашиглуулах эрхтэй байна.
5. Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйлчлэх лицензийн гэрээг Патентийн газарт бүртгүүлнэ.
Гадаадад шинэ бүтээлийг ашиглуулах лицензийн гэрээ байгуулахын өмнө Патентийн газраас зөвшөөрөл авна. Хүн, мал, амьтныг эмчлэх, оношлох, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх арга, ургамлын сорт, мал, амьтны үүлдэр, тэдгээрийг өсгөвөрлөх орчинтой холбогдсон шинэ бүтээлийг ашиглах лицензийн гэрээг төрийн захиргааны холбогдох төв байгууллагаас зөвшөөрөл авч байгуулна.

Хоёр. Лицензийн гэрээ байгуулах зарчим, түүний бүтэц

1. Лицензийн гэрээний талуудыг тодорхойлох
Гэрээний оршил хэсэгт талууд / лиценз өгөгч, лиценз авагч/-ын өөр этгээдээр төлөөлүүлж байгаа тохиолдолд мөн тэдгээрийн албан ёсны нэр, хаягийг тодорхойлно. Энэ хэсэгт мөн лиценз өгөгч нь тодорхой шинэ бүтээлийн патент эзэмшигч бөгөөд уг шинэ бүтээлийг ашиглах, үйлдвэрлэх бүх нөхцлийг бүрдүүлж чадах эсхүл түүнийг ашиглаж, үйлдвэрлэж байгаа, харин лиценз авагч нь тус шинэ бүтээлийг ашиглах, үйлдвэрлэх зорилгоор лиценз авах хүсэлтэй байгааг үндэслэн талууд лицензийн гэрээ байгуулж байгаа гэдгийг тусгана.
2. Тусгай нэр томъёо
Гэрээний үндсэн нэр томъёог бие даасан зүйл болгон тусгайлан, дэлгэрэнгүй тайлбарлаж тодорхойлох нь тэдгээрийн талаар талууд нэг ойлголттой байх, гэрээнд тэдгээрийг тухай бүр дэлгэрэнгүй байдлаар хэрэглэхээс зайлсхийх, цаашдаа энэ талаар талуудын хооронд маргаан үүсэх явдлаас урьдчилан сэргийлэх ач холбогдолтой юм. Энэ хэсэгт тухайлбал “үндсэн патент”, “үндсэн шинэ бүтээл”, “лицензийнтехнологи”, “лицензийн бүтээгдэхүүн”, “ноу-хау”, “техникийн баримт бичиг”, “тусгай тоног төхөөрөмж”, “тусгай материал /түүхий эд/” гэх мэтийн тус гэрээний хүрээнд тодорхой, онцгой утгаар хэрэглэгдэх нэр томъёог тайлбарлан тодорхойлж болно.
3. Гэрээний үндсэн зүйл
1. Гэрээний үндсэн хэлэлцлийг агуулах энэ хэсэгт гэрээний дагуу олгож байгаа лицензийн төрөл, лицензийн төлбөр, лицензийн дагуу шинэ бүтээлийг ашиглах арга хэлбэр, хэмжээ хүрээ, гэрээний талуудын үндсэн эрх, үүргийг ерөнхийд нь тодорхойлно.
2. Лицензийн онцгой, бүрэн, энгийн гэсэн төрлөөс хамааран тухайн шинэ бүтээлийг ашиглах хэлбэр, хүрээг тогтооно. Тухайлбал, онцгой лиценз олгох тохиолдолд лиценз авагч нь шинэ бүтээлийг гэрээнд тодорхойлсны дагуу бүхэлд нь буюу тодорхой хэсгийг нь тогтсон хугацаанд заасан нутаг дэвсгэрт зохих хэлбэрээр ашиглах эрх эдэлнэ. Энгийн лицензийн тохиолдолд лиценз авагч нь шинэ бүтээлийг гэрээнд заасны дагуу ашиглах эрхтэй болохын зэрэгцээ лиценз өгөгч нь шинэ бүтээлээ өөрөө ашиглах, бусдад энгийн лицензээр ашиглуулах эрхтэй байна.
3. Лицензийн төрлийг харгалзан гэрээний талуудын үндсэн эрх, үүргийг тодорхойлно. Үүнд:
А. Лиценз авагчийн эрх: шинэ бүтээлийг тогтсон хэмжээ ( бүрэн, хэсэгчилсэн), хэлбэр (үйлдвэрлэх, үйлдвэрлэлд ашиглах, худалдах)-ээр, тодорхой нутаг дэвсгэр ( патент үйлчилж буй бүх нутаг дэвсгэр эсхүл түүний тодорхой хэсэг)-т ашиглах, бусдад хараат лиценз олгож болох эсэх (хараат лиценз гэдэгт онцгой лиценз авагч нь өөрийн эзэмшиж буй лицензийн хүрээнд түүнийгээ хэрэгжүүлэх зорилгоор гуравдагч этгээдэд тохиролцсон нөхцлөөр олгох энгийн лицензийг ойлгоно).
Б. Лиценз авагчийн үүрэг: лицензийн төлбөр төлөх (төлбөрийн хэмжээ, олгох журмыг тусгай зүйлд тусгана), лицензийн дагуу шинэ бүтээлийг ашиглахад зайлшгүй гэж үзэх лиценз өгөгчийн шаардлагыг биелүүлэх
В. Лиценз өгөгчийн эрх: Шинэ бүтээлээ лицензээр ашиглуулснытөлбөр авах (үүнийг лиценз авагчийн төлбөр төлөх үүрэгтэй нэгтгэн тусгана), лиценз авагчид тодорхой болзол, шаардлага тавих
Г. Лиценз өгөгчийн үүрэг: Лиценз авагчид тохиролцсон хэлбэрээр шинэ бүтээлийг нь ашиглах лиценз олгох, лиценз авагчид шинэ бүтээлийг ашиглахад шаардагдах техникийн баримт бичгийг шилжүүлэх, мэдээллээр хангах, мэргэжлийн болон техникийн тусламж үзүүлэх (эдгээр асуудлыг тусгай зүйлд дэлгэрэнгүй тусгана).
4. Техникийн баримт бичиг
Гэрээний энэ хэсэгт лиценз өгөгч шинэ бүтээлийг үйлдвэрлэх, үйлдвэрлэлд ашиглахад шаардагдах техникийн болон бусад холбогдох баримт бичиг, ноу-хау, зураг, бүдүүвч, журам заавар, горим гэх мэтийг лиценз авагчид шилжүүлэн өгөх нөхцөл (үйлдэх хувь, шилжүүлэх хугацаа, журам тэдгээрт тавих шаардлага, норм, стандартууд, уг баримт бичиг нь бүрэн бус буюу зөрчилтэй тохиолдолд баримтлах дэг журам, тэдгээрийн нууцыг хадгалах)-ыг тодорхой тусгана. Холбогдох баримт бичиг, материалын жагсаалтыг гэрээнд хавсаргаж болно.
5. Шинэ бүтээлийг боловсронгуй болгох.
Гэрээний үндсэн зүйл болох шинэ бүтээлийг сайжруулан боловсронгуй болгох буюу түүний үндсэн дээр өөр шинэ бүтээл гаргаж ашиглахтай холбогдсон асуудлыг гэрээнд тусгах нь зүйтэй. Ингэхдээ дараахь зүйлийг анхаарна:
А. Үндсэн шинэ бүтээлийг сайжруулж боловсронгуй болгосон зүйл (”сайжруулалт”) болон өөр шинэ бүтээл болгон гаргасан зүйл (“шинэчлэлт”) хоёрыг ялгаж тодорхойлох нь чухал. Тухайлбал боловсронгуй болгосон гэдэгт үндсэн шинэ бүтээлийн патентад шууд тусгагдсан зүйлийг сайжруулсныг харин өөр шинэ бүтээл гэдэгт үндсэн шинэ бүтээл гэгдэж буй бүтээгдэхүүн буюу үйлдвэрлэлийн аргад хамаарах боловч түүний патентад тусгагдаагүй зүйлийг ойлгоно.
Б. Сайжруулсан буюу шинээр гаргасан зүйлийг хоёр тал ямар нөхцөл, байдлаар солилцож, ашиглаж байхыг тодорхойлно. Хоёр тал аливаа сайжруулсан буюу шинээр гаргасан зүйлийн талаар даруй харилцан мэдээлж байх нь нийтлэг хандлага болно. Харин сайжруулсан буюу шинэчилсэн зүйлийг шилжүүлэн авч ашиглах асуудлыг нарийвчлан авч үзнэ.
В. Сайжруулсан зүйлийн хувьд үнэ төлбөргүй буюу тогтоосон төлбөртэйгээр харилцан ашиглаж байх, патентлагдах чадвартай зүйлд эрхийн хамгаалалт хийлгэж байх, гуравдагч этгээдэд ашиглуулах нөхцлийг тохиролцож байх зэргийг тогтооно.
Г. Шинээр гаргасан зүйлийн хувьд хоёр тал бусдаас өмнө өөр хоорондоо шинэ лицензийн гэрээ байгуулж байхаар тохиролцоно.
Д. Хоёр тал гэрээний үндсэн шинэ бүтээлийг сайжруулах буюу шинэчлэх талаар хамтран эрдэм шинжилгээ, сорилт туршилтын ажил явуулж байхаар тохиролцож болно.
6. Үндсэн шинэ бүтээлийн патентийг хамгаалах
Лицензийн гэрэг хэрэгжүүлэхэд гэрээний үндсэн шинэ бүтээлийн патент ямарч зөрчилгүй байх нөхцөл бүрдсэн байна. Иймд гэрээ байгуулах үед тухайн патент нь зөрчилгүй, патент өгөгч нь патентийг хүчингүй болгоход хүрэх зүйл үйлдээгүй, өөр этгээдэд патентийг шилжүүлээгүй буюу шилжүүлэхээр тохиролцоогүй, өөр этгээдэд тухайн
патенттай холбоотой лиценз олгоогүй буюу олгохгүй (онцгой, бүрэн лиценз өгөх тохиолдолд) гэсэн нөхцлийг гэрээнд тусгана. Лиценз өгөгч нь холбогдох патентийг хүчинтэй байлгах үүрэг хүлээнэ. Хэрэв лиценз өгөгч нь патентийг хүчинтэй байлгах ашиггүй гэж үзвэл энэ тухай лиценз авагчид урьдчилан мэдэгдэж, асуудлыг хэрхэх талаар тохиролцож байхаар тусгана. Патентийг зөрчсөн тохиолдолд хоёр тал зөрчлийг зогсоож сөрөг арга хэмжээ авах талаар хамтарч ажиллахаар тохиролцоно.
7. Хоёр талын хүлээх үүрэг, хариуцлага
Гэрээний талууд хамтарч үндсэн патентийн мадаггүйг тогтоосны үндсэн дээр тохиролцсон болохыг заана. Лиценз өгөгч нь гэрээнд тусгагдсан зүйлийн талаар дараахь үүрэг, хариуцлага хүлээж баталгаа гаргана.
1. Гэрээнд заасан үндсэн шинэ бүтээлийг бодит байдлаар ашиглан техник-эдийн засгийн тодорхой (ашигтай) үзүүлэлтэд хүрэх (бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх, зохих үнээр зах зээлд гаргах, үйлдвэрлэлийн аргыг ашиглах) боломжтой гэдгийн баталгаа (техник эдийн засаг, технологийн үзүүлэлтийг гэрээнд хавсаргана).
2. Лиценз авагчид шилжүүлж буй техникийн баримт бичгийн жинхэнэ эзэн нь болох, бүх материал нь бүрэн, үнэн зөв, чанартай үйлдэгдсэн
3. Тухайн орон нутагт зөрчилгүй чөлөөтэй ашиглах тухай патентийн мадаггүйг баталгаажуулах. Лиценз авагчийн үйлдвэрлэлтэй холбогдож гарах хохирол, аюулд хариуцлага хүлээхгүй
4. Лицензээр үйлдвэрлэл явуулахад лиценз өгөгчийн үзүүлэх техникийн тусламж шаардагдах хэмжээнд хэрэгжинэ.
Лиценз авагч нь лиценз өгөгчөөс шилжүүлэн авсан техникийн баримт бичиг, заавар журам, стагдартыг нягт баримтлан шаардлага бүрэн хангах чанарын хэмжээнд үйлдвэрлэл явуулахыг батална. Лиценз авагч нь лиценз өгөгчийн төсөөлснөөс эрс өөр нөхцөлд шинэ бүтээлийг ашиглах гэж байгаа бол энэ тухай лиценз өгөгчид гэрээ байгуулахаас өмнө мэдэгдэх ёстой. Хоёр тал хүлээсэн үүрэг, хариуцлагаа зөрчвөл харилцан холбогдох торгууль хүлээх зарчмыг мөн тогтооно.
8. Үйлдвэрлэл эзэмшихэд техникийн тусламж үзүүлэх
Техникийн тусламж үзүүлэх гэдэгт сургалт явуулах, зөвлөлгөө өгөх (техник ашиглалт, үйлчилгээ, худалдаа зах зээл, удирдлага зохион байгуулалт, төлөвлөлт, судалгаа шинжилгээний ажлын талаар), шаардагдах тоног төхөөрөмж, эд материал нийлүүлэх зэргийг ойлгоно.
Сургалт явуулах, зөвлөлгөө өгөх ажлын хэмжээ, нөхцөл, төлбөрийн хэмжээ, хэлбэрийг тогтооно. Тоног төхөөрөмж, эд материал нийлүүлэх үндсэн нөхцөл, хэлбэрийг ерөнхийд нь тодорхойлж, харин тодорхой төхөөрөмж, эд материал нийлүүлэх асуудлыг тухай бүр хэлэлцэн тохиролцохоор тогтооно. Сургалт явуулах, зөвлөлгөө өгөхөд гарах зардлыг ихэвчлэн лиценз авагч тал хариуцах зарчимтай.
9. Төлбөр
Лицензийн гэрээний тулгуур зүйлийн нэг бол төлбөрийн асуудал юм. Лицензийн гэрээгээр шилжүүлж буй шинэ бүтээлийн төлбөрийг үйлдэхдээ нэг мөр, бөөнөөр нь төлөх (“нэгдэл төлбөр”), Эсхүл тодорхой хувь тогтоож төлөх (“шимтгэлт төлбөр”)гэсэн хоёр үндсэн хэлбэрийг хэрэглэнэ. Үүнээс гадна техникийн тусламж үзүүлсний төлбөрийг тусад нь тооцож хийдэг болно. Нэгдмэл төлбөр, шимтгэлт төлбөрийг хослуулж болно.
1. Нэгдмэл төлбөрийг шинэ бүтээлийг ашиглах эрхийг бүрэн шилжүүлэн авсан лицензийн гэрээ байгуулснаар тодорхой хугацаанд багтаан нэг удаагийн буюу хэд хэдэн удаагийн үйлдлээр бөөнөөр нь хийдэг. Нэгдмэл төлбөрийн хэлбэрийг ихэвчлэн лицензийн гэрээний үндсэн шинэ бүтээл нь харьцангуй хялбар, лиценз авагч нь уг шинэ бүтээлийг бие даан шууд ашиглан үйлдвэрлэл явуулах, улмаар худалдаанд гаргаж борлуулах бүрэн боломжтой байх нөхцөлд хэрэглэдэг. Иймд нэгдмэл төлбөрийн хэлбэрийг хэрэглэх тохиолдолд гэрээний талууд холбогдох шинэ бүтээлийн эдийн засгийн үр ашгийг нарийвчлан тооцож төлбөрийн хэмжээ, төлбөрийг үйлдэх журам, хугацааг гэрээнд тус тус тусгана.
2. Шимтгэлт төлбөрийн хэлбэрийг хэрэглэх тохиолдолд төлбөрийн хэмжээг тооцож гаргах хувийг тогтоох зарчмыг нарийвчлан тодорхойлох нь чухал. Шимтгэлт төлбөрийн хэмжээг үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний хэмжээ, бүтээгдэхүүний худалдааны үнэ, эсхүл олсон ашгийн аль нэгтэй нь уялдуулан тодорхой хувь тогтоож тооцдог. Тухайлбал, төлбөрийг үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний нэгж бүрт тодорхой хэмжээний мөнгөн төлбөр ноогдуулах, эсхүл бүтээгдэхүүнийг худалдааны үнийн тодорхой хувийн төлбөр болгох, эсхүл үйлдвэрлэл явуулж буй байгууллагын ашгийн
тодорхой хэмжээг төлбөр болгох зэрэг зарчмыг баримталдаг. Худалдааны үнэ дээр тулгуурлан төлбөрийн хэмжээг тогтоохдоо худалдааны бүрэн үнэ (зах зээлд гаргасан эцсийн үнэ), худалдааны цэвэр үнэ ( худалдааны бүрэн үнээс багалаа боодол, даатгал, тээвэр, татвар гэх мэтийн зардлыг хассан үнэ), зах зээлийн дундаж үнэ зэргийн алийг нь үндэс болгохыг тухайн нөхцөл байдлыг харгалзан сонгон авна. Гэрээний талуудын харилцан ашиг сонирхолыг харгалзан шимтгэлт төлбөрийн дээд, доод хэмжээг тогтоож болно. Төлбөрийн доод хэмжээ тогтоох нь лиценз өгөгчид илүү ашигтай байхад, дээд хэмжээг тогтооход ихэвчлэн лиценз авагчид илүү ашигтай байх жишээтэй.

 

 

 

 

 

 

 

 

Монгол улсын сайд бөгөөд
үндэсний хөгжлийн газрын даргын
1994 оны 41 тоот тушаалын
хоёрдугаарын хавсралт

ПАТЕНТИЙН ЛИЦЕНЗИЙН ГЭРЭЭ
(ҮЛГЭРЧИЛСЭН ЗАГВАР)

Гэрээнд оролцогч талууд
А. Лиценз өгөгч тал в. Лиценз авагч тал
/бүрэн хаяг/ / бүрэн хаяг/
…………… ………………….
…………… . ………………….
Энэхүү гэрээг ………………………………………………………………
нэртэй………………………….
Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварын улсын бүртгэлийн тоот патент эзэмшигч Лиценз өгөгч нь Лиценз авагчийн уг бүтээлийг ашиглах лиценз авах хүсэлтийг харгалзан патентийн лицензийн гэрээ хийх зааврыг удирдлага болгож дараахь зүйлүүдийн нөхцөлийг хэлэлцэн тохиролцсон. Лиценз өгөгч тал нь энэхүү лицензтэй холбоотой үйлдвэрлэлийн нууц, туршлага, техникийн баримт бичиг, технологийн онцлог, мэргэжлийн
мэдлэгийг эзэмшиж байгаа болно.

1. Лицензийн гэрээнд хэрэглэх нэр томъёоны тайлбар:

 

1.а Үндсэн патентад шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварын улсын
бүртгэлийн ….. тоот патентыг
1.б Үндсэн шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварт…………………
........................................................................................................................
нэртэй
1.в Лицензлэх аргад
багтана.
1.г Лицензийн бүтээгдэхүүнд …….
Байна.
1.д Нийлүүлэх тусгай тоног төхөөрөмжид
орно.
1.е Тусгай материал түүхий эдэд
багтана.
1.ж Үйлдвэрлэлийн нууц аргад тооцож түүнийг ашиглах тусгай гэрээ
тохиролцов
/ хийнэ.хийхгүй/

2.Лицензийн гэрэнд баримтлах үндсэн зарчимууд

2.1 Энэхүү лицензийн гэрээ нь зөвхөн монгол улсын нутаг дэвсгэрт үйлдвэрийн газарт гэрээнд заасан хугацаанд тогтсон нөхцөлийн дагуу лицензийн технологийг ашиглан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх ба борлуулахад хамаарна.
2.2 Лиценз өгөгчөөс лицензи өгч, хараат лицензи өгөх гэрээг байгууллав.
/эрхтэй эрхгүй /
2.3 Үйлдвэрлэлд ашиглах бүх үүрэг, хариуцлагыг лицензи авагч хүлээнэ. Энэ үүргийг биелүүлж чадахгүй байвал лицензи өгөгч гэрээг цуцалж, хохирлыг төлүүлэх эрх эдлэнэ.
2.4 Гэрээ байгуулж байгаа үндсэн шинэ бүтээгдэхүүнийг сайжруулж шинэчлэхэд гэрээний талууд харилцан бие биедээ мэдэгдэж ашиглалтын талаар гэрээнд нэмэлт үйлдэнэ.
2.4 а аль нэг талын хийсэн сайжруулалтыг нөгөө тал нь гэрээний хүчинтэй байх хугацаанд /төлбөртөй төлбөргүй/ шилжүүлэн ашиглана.
2.4 б Сайжруулалтыг сонирхогч гуравдагч этгээд ашиглуулах асуудлыг гэрээний талууд жич харилцан тохиролцоно.
2.4 в Аль нэг талын хийсэн сайжруулалт , шинэчлэлтийг нөгөө талын нөхцөлд тохиролцон тусгай гэрээ байгуулж /төлбөртөй төлбөргүй/ ашиглана.
2.4 г эрхийн хамгаалалтанд хамаарагдахуйц сайжруулалт шинэчлэлтийг хийсэн тал нь шууд патентийн өргөдөл гаргах буюу нөгөө талдаа патент авах эрхийг шилжүүлнэ.
2.5 Патентийг хүчинтэй байлгах, патентийг зөрчилгүй байлгах, хүчингүй болгох үйлдэл хийгээгүй буюу хийхгүй байх үүргийг лицензи өгөгч хүлээнэ. Хэрэв лиценз өгөгч үндсэн патентийг хүчинтэй байлгаж чадахгүй болох тэр тухайгаа патент хүчингүй болгох хугацаанаас 6 сарын өмнө лицензи авагчид мэдэгдэнэ.
Лиценз авагч патентийг хүчинтэй байлгах нь шаардлагатай гэж үзвэл холбогдох арга хэмжээг авна
2.6. Үндсэн патенттай холбогдох эрхийг гуравдагч этгээдээс зөрчвөл гэрээний талууд харилцан мэдээлж зөрчлийг зогсоож хохирлыг арилгуулах арга хэмжээг хамтран авч ажиллана.
2.7 Урьд нь гуравдагч этгээдэд лицензи………/ өгсөн өгөөгүй/ гэдгээ лицензи өгөгч нотолж байна.
2.8 Талууд энэхүү гэрээний дагуу харилцан шилжүүлсэн баримт бичиг, мэдээлэл, гэрээний нууцыг чанд хадгалж, нөгөө талын бичгээр өгсөн зөвшөөрөлгүй гуравдагч этгээдэд нууцыг мэдээлэхгүй.
2.9 Энэхүү гэрээг хэргэжүүлэх явцад талуудын хооронд маргаан гарвал
А. харилцан хэлцлийн замаар тохиролцоно.
Б. шүүхийн журмаар шийдвэрлэнэ.
2.10Лиценз өгөгч гэрээнд заасан шинэ бүтээлийг үйлдвэрлэлд ашиглах нөхцөл, гарч болох үр ашгийн талаар баталгаа гаргахгүй.
2.11 Лицензийн гэрээ хийж байгаа шинэ бүтээлтэй холбоотой гэж тодорхойлсон үйлдвэрлэлийн нууц аргыг хэрэглэх тухай хавсралт……….гэрээ байгуулав.
2.12 Үндсэн шинэ бүтээлийн бүтээгдэхүүний чанарын шалгалтыг гэрээний талууд 6 сар тутамд хамтран хийж байна. Гарсан зөрчлийг тухай бүрд нь шуурхай арилгаж байна.

3.Гэрээний талуудын хүлээх хариуцлага, онцгой үүрэг

3.1 Лиценз өгөгч нь үндсэн шинэ бүтээлийн патентийн мадаггүйн баталгаа гаргаж, гэрээний лицензлэх аргад багтах технологийг ашиглан хавсралт………. Тусгасан чанарын бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж болохыг гэрчилж байна.
3.2 Лиценз авагч, лиценз өгөгчийн тавьсан шаардлага нөхцөлийг чанд барьж хавсралт……….. дагуу шилжүүлж байгаа баримт бичигт тусгагдсан чанарын бүтээгдэхүүн гаргана.
3.3 Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ гүйцэтгээгүйгээс болон гэрээний хугацааг зөрчиснөөс нэг талдаа эд хөрнөгийн хохирол учруулбал үүргээ гүйцэтгээгүй тал бүрэн нөхөж төлбөр төлж байна.
3.4 Зөрчлөөс үүсэх хохирлын төлбөрийн дээд хэмжээ нь жилийн төлбөрийн дээд хэмжээнээс хэтрэхгүй байхаар харилцан тохиролоцов.
3.5 Гэрээний талууд үнэн зөв мэдээллээр харилцан бие биенээ хангана.Будлиантай мэдээлэл дамжуулах, бүрэн бус буюу зөрчилтөй баримт бичиг шилжүүлэх, чанаргүй сургалт хийх, тоног төхөөрөмж, түүхий эдийг заасан хугацаанд нийлүүлээгүй тал нь гарсан хохирлын хэмжээгээр торгууль хүлээнэ. Хохирлын хэмжээг гэрээний талууд хамтран тогтоож байна.

4. Техникийн тусламж үзүүлэх

4.1 Лиценз авагчийн хүсэлтээр үндсэн шинэ бүтээлийн үйлдвэрлэлийг эзэмшихэд туслах зорилгоор хавсралт….. аар гаргасан хөтөлбөрийн дагуу лиценз авагчийн ……….. мэргэжилтэн, ажилтныг ……………………….. үйлдвэрт сургалт явуулна. Унаа, орон байр, хоол хүнсний зардал, томилолтын хөлсийг авагч тал хариуцна
4.2Лиценз авагчийн үйлдвэрлэлийн бүрэн нөхцөлийг бүрдүүлэх, жигд ажиллагааг хангах зүгшрүүлэх зорилгоор тэр талын хүсэлтээр хавсралт………………………. дурсдан тоног төхөөрөмж, түүхий эдийг … сарын хугацааанд………… үнээр лиценз өгөгч тал олж нийлүүлэн дасгал ажиллагааг…. Сарын хугацаанд өөрийн зардлаар хийж өгнө.
4.3Лиценз авагчийн хүсэж байгаа хавсралт.. дурдсан нэрийн туслалцааг ……… хугацаанд нь лиценз өгөгч тал үзүүлнэ. Туслалцаа үзүүлсний төлбөрийг тусад нь тооцно.
4.4 Лиценз авагчид шинэ бүтээлийн үйлдвэрлэлийг бүрэн эзэмшүүлэх үүднээс лиценз авагчийн үйлдвэрт лиценз авагчийн зардлаар………. Сар дагалдуулан сургалт хийлгэж үйлдвэрлэлийн нууц аргыг эзэмшүүлж, тоног төхөөрөмж дээр нөлөөтэй ажиллаж үндсэн шинэ бүтээлийн бүтээгдэхүүн гаргах чадвартай болгож бэлтгэнэ.
4.5 Үндсэн шинэ бүтээлийн үйлдвэрлэл явуулах, бүтээгдэхүүн гаргах боломжийг судлах, сургах зорилгоор лиценз авагчийн үйлдвэр дээр ………………. Зардлаартуршидлт…….. сарын хугацаатай явуулна.

5. Техникийн баримт бичгийг шилжүүлэх

5.1 Лицензийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх, технологийг ашиглахад шаардлагатай техникийн баримт бичгийг хавсралт. Жагсаасны дагуу лиценз өгөгчөөс лиценз авагчид гэрээ хүчин төгөлдөр болохоос нэг сарын өмнө шилжүүлнэ.
5.2 Техникийн баримт бичгийг үнэн зөв, үйлдвэрлэл шууд явуулахад боломжтой бүрэн ойлгомжтой үйлдэгдсэн байхыг лиценз өгөгч хариуцна.
5.3 Техникийн баримт бичгийг дутуу буюу зөрчилтөй байвал лиценз авагч албан ёсны хүсэлт гарган лиценз өгөгчөөс гүйцээн шилжүүлж авахаар тохиров.
5.4 Техникийн баримт бичгийг бүрэн эхээр нь нэг хувийг тусгай төлбөртэйгээр шилжүүлэв.

6.Гэрээний төлбөр

6.1Лиценз авагч нь шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварыг ашигласны төлбөрийг лиценз өгөгчид төлнө.
6.2 Лицензийн төлбөрийг лиценз өгөгчийн …………… дахь …………… банкны …………….тоот дансанд мөн шаардлагатай тохиолдолд гарах холбогдох төлбөрийг лиценз авагчийн ……………………. Дахь ……………………….. банкны …………. тоот дансанд шууд буюу шуудангаар шилжүүлнэ.
6.3 Аливаа төлбөрийн хэмжээг гэрээний талууд харилцан тохиролцож шийдвэрлэснээс хойш нэг сарын дотроо төлбөрийг шилжүүлсэн байна.
Хугацаа хоцорсон хоног тутамд төлбөрийн ….. хувиар тооцож торгууль хүлээж байхаар тохиров.
6.4 Лицензээр ашиглах гэж байгаа шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварын үнэт чанар, төрөл, ашиглах хэлбэр, үйлдвэрлэлийн хэмжээ, тооцоологдож байгаа эдийн засгйин үр ашиг, бодит орлогыг харгалзан лиценз авагчийн үйлдвэрлэлт, борлуулалтаас жил тутамд олох……………..ын………. хувьтай тэнцэх хэмжээний шимтгэлт төлбөрийг лиценз авагч лиценз өгөгчид жил бүр төлөхөөр тохиров.
6.5 Энэ зүйлийн 4 дүгээрт дурдсан шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загварын үндсэн тодорхойлолтыг үндэслэн лицензийн нэгдмэл төлбөрийн хэмжээг………………….. төгрөгөөр тогтоохыг хавсралт ……..гаргасан судалгаа тооцоогоор гаргаж тооцов. Лицензийн нэгдмэл төлбөрийн………………хувийг лицензийн гэрээ хүчинтэй болсноос хойш ……… сарын дотор үндсэн хэгийг 2 жилийн дотор лиценз авагч лиценз өгөгчид гүйцээж төлөхөөр тохиролцов.
6.6 Хавсралт…………………… тодорхойлсон сургалт, тоног төхөөрөмж, түүхий эдийн нийлүүлэлт, техникийн туслалцаа, дадлага хийлгэх туршилт явуулсны зардал, хөлсөнд нийт… төгрөгийн төлбөрийг гэрээ хүчинтэй болсноос хойш 12 сарын дотор лиценз авагч төлөхөөр тохиролцов. Үнэлгээг хавсралт тус бүрд тооцоолов.
6.7 Хавсралт…………….. тодорхойлж шилжүүлсэн техникийн баримт бичгийн үнийг ……………… төгрөгөөр тооцоохоор тогтож төлбөрийг лицензийн гэрээ хүчинтэй болсноос хойш 3 сарын дотор лиценз авагч лиценз өгөгчид төлөхөөр тохиров.
6.8 Лицензийн төлбөрийг………………улсын мөнгөөр …………төлнө. Лиценз авагч орлого, ашгаа лиценз өгөгчид үнэн зөв мэдээлнэ. Лиценз авагчийн орлогод хяналт тавих төлөөлгчийг лиценз өгөгч тохиролцож ..................................................... ажилтай ……………………... овогтой ……………………… -г томилон ажиллуулах боллоо.

7.Гэрээг хүчинггүй болгох нөхцөлүүд

7.1 Аль нэг талын санаачлагаар гэрээг хугацаанаас нь өмнө цуцалж болно.
7.2Лицензийн гэрээ хийж байга үндсэн шинэ бүтээл нь үйлдвэрлэлд ашиглах бололцоогүй буюу лиценз авагч хүчрэхгүй бол гэрээний талууд гэрээг цулана.
7.3Лиценз авагч зохих төлбөрийг лиценз өгөгчид заасан хугацаанд удаа дараа төлөхгүй буюу төлбөрийн чадваргүй байвал гэрээг цуцлана.
7.4 Аль нэг тал нь хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй буюу гэрээнд заагаагүй үйлдлийг хийж хүндрэл учруулах, гэрээний нөхцлийг зөрчих тохиолдолд гэрээг цуцлана.Энэ тохиолдолд буруутай талдаа бичгээр мэдэгдэл өгч асуудлыг шийдвэрлэнэ.
7.5 Гэрээг цаашид үргэлжлүүлэхэд аль нэг талдаа ашиггүй нь нотлогдвол гэрээг цуцалж болно.
7.6 Лицензийн гэрээний нууцыг нөгөө талын зөвшөөрөлгүй гуравдагч этгээдэд задруулбал гэрээг цуцлана.

8. Гэрээг хүчин төгөлдөр болгох, харгалзах зүйлс

8.1 Энэхүү гэрээ нь Монгол Улсын үндэсний хууль тогтоомжийн хүрээнд хэрэгжинэ.
8.2 Гэрээ нь гэрээний талууд гарын үсэг зурж технологийн баримт бичгийг лиценз өгөгчөөс лиценз авагчид бүрэн шилжүүлж, патентийн газарт бүртгүүлж улсын бүртгэлийн дугаар авсан……… оны………….сарын………………өдрөөс эхлэн ………… оны … сарын …өдрийг дуустал …жилийн хугацаанд хүчин төгөлдөр мөрдөгдөнө. Шаардлагатай гэж үзвэл гэрээний хугацааг дуусахаас 6 сарын өмнө гэрээний талууд харилцан тохиролцож гэрээг үргэлжлүүлэхээр хугацааг сунгаж байхаар тохиролцож гэрээг байгуулав.
8.3 Гэрээг байгуулах, хэрэгжүүлэхтэй холбогдох бүх хураамж, татварыг гэрээний талууд тэнцүү гаргана.
8.4 Энэхүү гэрээнд хавсрагдсан тусгай гэрээ, бусад баримт бичгүүд гэрээний салшгүй хэсэг болно. Хэрэв үүнийг гэрээний аль нэг тал нь үрэгдүүлэх, засварлах, бусдад шилжүүлэх тохиолдолд гэрээг хүчингүй болсонд тооцно.

Лиценз өгөгч талыг төлөөлж Лиценз өгөгч талыг төлөөлж
Хаяг …………………………. Хаяг ………………………….
…………………………..……. …………………………….…..
……………………………..…. …………………………….…..
Нэр………………………....… Нэр………………………..…..
Утас………………………...... Утас………………………......
/гарын үсэг/ /гарын үсэг/
/тэмдэг/ /тэмдэг/

Технологи дамжуулах гэрээ байгуулах, түүнийг бүртгэх заавар

Монгол улсын гэгээрлийн сайдын 1999 оны 3 дугаар сарын
15-ны өдрийн 46 дугаар тогтоол

ТЕХНОЛОГИ ДАМЖУУЛАХ ГЭРЭЭ БАЙГУУЛАХ,
ТҮҮНИЙГ БҮРТГЭХ ЗААВАР

Нэг. Нийтлэг үндэслэл
Энэ зааврын зорилго нь Монгол Улсад технологи дамжуулах үйл ажиллагааг эрэлт, нийлүүлэлт, эрх шилжүүлэлтийн өнөөгийн зарчимд нийцүүлэн зохих хууль тогтоомжийн дагуу гэрээгээр хэрэгжүүлэхтэй холбогдон үүссэн харилцааг зохицуулахад оршино.
“Технологи дамжуулах” гэдгийг технологи эзэмшигч өөрийн технологийг бусад иргэн, хуулийн этгээдэд гэрээний үндсэн дээр шилжүүлэх, ашиглуулах, боловсронгуй болгох цогцолбор үйл ажиллагаа гэсэн утгаар ойлгоно.
Дамжуулах технологид технологийн бүрдэл, горим, үйл ажиллагааны нөхцөл, түүнийг нэвтрүүлэхэд шаардагдах техник, тоног төхөөрөмж, патент бүхий бусад шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, судалгаа шинжилгээний үр дүн, ноу-хау зэрэг эд хөрөнгө, оюуны үнэт зүйлийг тус тус хамруулан авч үзнэ.

Технологи дамжуулах үйл ажиллагааг Технологи дамжуулах тухай хуулийн 4, Патентийн тухай хуулийн 18 дугаар зүйлд заасан зарчимд тулгуурлаж явуулна.
Дамжуулах технологи нь Технологи дамжуулах тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлд заасан шаардлагыг хангасан байвал зохино.
Тухайн чиглэлийн технологи дамжуулахыг хянаж байхаар Засгийн газар хоорондын болон Монгол улс нэгдэн орсон олон улсын бусад гэрээ хэлэлцээрт заасан бол уг технологид төрийн захиргааны төв байгууллагаас эрх авсан эрдэм шинжилгээний байгууллагаар үнэлгээ хийлгүүлнэ.
Байгаль орчин, хүн, мал, амьтны эрүүл мэндэд зөвшөөрөгдөх дээд хэмжээнээс илүү сөрөг нөлөө үзүүлэхүйц технологи дамжуулахыг хориглоно. Үүнийг зөрчсөн этгээдэд Технологи дамжуулах тухай хуулийн 17.1-д болон холбогдох бусад хууль тогтоомжид заасны дагуу зохих хариуцлага ногдуулна.
Технологи дамжуулах үйл ажиллагаанд оролцогчид Технологи дамжуулах тухай хуулийн 11, Патентийн тухай хуулийн 17 дугаар зүйлд заасан нийтлэг эрхийг эдлэх бөгөөд шаардлагатай бусад эрхийг тухайн гэрээгээр харилцан тохиролцож тодорхойлно.
Технологи дамжуулахтай холбогдсон эрх зүйн баримт бичиг боловсруулж гаргах, түүний хэрэгжилтийг хангуулахад шинжлэх ухаан, технологийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага нь Шинжлэх ухаан, технологийн тухай хуулийн 7.1.2., Технологи дамжуулах тухай хуулийн 6.1.2.-т заасан бүрэн эрхийнхээ хүрээнд арга зүйн нэгдсэн удирдлагаар хангаж ажиллана.

Хоёр. Технологи дамжуулах гэрээ, түүний хэлбэр, төрөл

Технологи дамжуулах үйл ажиллагааг лиценз (зөвшөөрөл)-ийн гэрээгээр хэрэгжүүлэх бөгөөд түүний зорилго нь энд хамрагдаж буй эд хөрөнгө, оюуны бусад үнэт зүйлийг ашиглахтай холбогдон үүссэн харилцааг зохицуулахад чиглэгдэнэ.
2.2 Технологийн бүрдэл, горим, үйл ажиллагааны нөхцөл, түүнийг нэвтрүүлэхэд шаардагдах техник, тоног төхөөрөмж, патент бүхий бусад шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, судалгаа шинжилгээний үр дүн, ноу-хау зэрэг эд хөрөнгө, оюуны үнэт зүйл, эд хөрөнгийн эрх (цаашид “гэрээний зүйл” гэх)-ийг шилжүүлэх талаар талууд харилцан тохиролцож бичгээр үйлдсэн гэрээг энэхүү зааварт лицензийн гэрээ (цаашид “гэрээ” гэх) гэсэн утгаар ойлгоно.
Гэрээ байгуулагч талуудыг “лиценз өгөгч” ба “лиценз авагч” гэж нэрлэнэ. Гэрээний зүйлийг бусдад шилжүүлэн өгч буй этгээдийг “лиценз өгөгч” бусдаас шилжүүлэн авч буй этгээдийг “лиценз авагч ” гэх бөгөөд лиценз өгөгч нь гэрээний зүйлийг сонирхогч этгээдийн өмчлөл буюу эзэмших, ашиглах, захиран зарцуулах эрхэд тодорхой зориулалттайгаар шилжүүлэх, лиценз авагч нь харилцан тохиролцсон үнэ, хөлс төлөх зэрэг үүргийг энэхүү гэрээгээр тус тус хүлээнэ.
Гэрээний зүйлийг шилжүүлэх анхдагч эрхийг лиценз өгөгч эдлэх бөгөөд гэрээний зүйлд холбогдол бүхий зохиогчийн амины эрхийн хувьд лиценз авагч аливаа эрх эдлэхгүй.
Оюуны үнэт зүйлийг өмчлөх эрхийн баталгаа, хамгаалалтыг Монгол Улсын Иргэний хууль, Патентийн тухай, Зохиогчийн эрхийн тухай хуулиудаар тус тус зохицуулна.
Гэрээг эрх зүйн хувьд онцгой, бүрэн, энгийн гэсэн гурван ангилалд хувааж болох бөгөөд уг ангилалыг энэхүү зааварт “гэрээний төрөл” гэж нэрлэнэ.
Онцгой гэрээгээр гэрээний зүйлийг ашиглах онцгой эрх зөвхөн лиценз авагчид хадгалагдана.
Бүрэн гэрээ нь гэрээний зүйлийг бусдад дамжуулах эрхтэйгээр, буцалтгүй, ямар нэг хязгаарлалтгүйгээр лиценз авагчид шилжүүлж гэрээнд заасан хугацааны туршид бүрэн ашиглах боломжийг бүрдүүлнэ.
Энгийн гэрээ байгуулбал лиценз өгөгч нь гэрээний зүйлээ лиценз авагчаас гадна бусад этгээдэд мөн энгийн гэрээгээр ашиглуулах эрхтэй байна.
Гурав. Гэрээ байгуулах, түүнийг бүртгүүлэх
Гэрээг байгуулахдаа Технологи дамжуулах тухай хуулийн 12, Патентийн тухай хуулийн 19, Иргэний хуулийн 285-288 дугаар зүйлийг тус тус удирдлага болгоно.
Гэрээ байгуулагч талууд албан ёсны нэр, хаяг болон төлөөлж буй этгээдийн овог, нэр, албан тушаалыг гэрээнд бүрэн зааж тусгана.
Гэрээний гол нөхцлийг талууд харилцан тохиролцож, хуульд заасан буюу хэлэлцэн тохиролцсон хэлбэрээр гэрээгээ хийж баримт бичгийг зохих журмын дагуу бүрэн гүйцэд үйлдсэн бол гэрээ байгуулсанд тооцно.
Хуульд заасан буюу гэрээнд зайлшгүй тусгавал зохих (Технологи дамжуулах тухай хуулийн 12.2., Патентийн тухай хуулийн 19-ийн 2-т заасан), түүнчлэн нэг талын хүссэний дагуу нөгөө тал нь зөвшөөрсөн нөхцөлийг гэрээний гол нөхцөл гэнэ.
Гэрээ байгуулах буюу гэрээний зүйлийг шилжүүлэх явцад маргаан гарвал түүнийг шүүх, арбитрын журмаар шийдвэрлүүлж болно.
Лиценз авагч гэрээнд заасны дагуу үйл ажиллагаагаа явуулах боломж, орчин нөхцлөөр хэрхэн хангагдаж байгааг болон энэ тухайд талуудын хүлээх үүрэг, хариуцлагыг гэрээнд тодорхой зааж тусгана.
Гэрээ байгуулахад Технологи дамжуулах тухай хуулийн 13.1-д заасан харилцааны талаар талууд харилцан хязгаарлалт тавихыг хориглоно.
Патентын эрхэд хамаарах гэрээний зүйлийг гадаадад гаргаж ашиглуулах бол гэрээ байгуулахын өмнө тухайн зүйлийн хувьд Оюуны өмчийн газраас зөвшөөрөл авна.
Хүн, мал, амьтныг эмчлэх, оношлох өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх арга, ургамлын сорт, мал, амьтны үүлдэр, тэдгээрийг бий болгох биологийн арга, бичил биетний омог, түүнийг өсгөвөрлөх орчинтой холбогдсон гэрээний зүйлийг гадаадаас авч ашиглах бол гэрээ байгуулахын өмнө Монгол Улсын төрийн болон нутгийн захиргааны төв байгууллагаас зөвшөөрөл авна.
Гэрээ байгуулах үед үйлчилж байсан журмаас өөр журам тогтоосон хууль гэрээ байгуулмны дараа батлагдсан бөгөөд шинээр тогтоосон журам нь гэрээний аль нэг буюу хоёр талын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолд хохирол учруулахаар байвал уг гэрээний нөхцөл хүчин төгөлдөр хэвээр байна.
Гэрээ байгуулсны дараа түүнийг бүртгүүлэхээр ажлын 7 хоногт багтаан Оюуны өмчийн газарт албан ёсоор ирүүлж Улсын тэмдэгтийн хураамжийн хуульд заасны дагуу зохих хураамж төлнө.
Оюуны өмчийн газар гэрээг хүлээн авч хянаад холбогдох хууль тогтоомжид нийцэж байвал ажлын 15 хоногт багтаан улсын бүртгэлд бүртгэнэ.
Оюуны өмчийн газар ийнхүү хянан бүртгэх явцдаа Олон улсын буюу Монгол улсын стандартын шаардлагад нийцээгүй технологийг гадаад орноос оруулах, шинээр хэрэглэх тухай гэрээг дараахь үнэлгээ, дүгнэлт буюу тэдгээрийн аль нэгийг үндэс болгон бүртгэхгүй байж болно.
Хүний эрүүл мэндэд нөлөөлөх байдлын талаар эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн төийн захиргааны төв байгууллагын санал
Мал, эмнэлэг, үржил, ургамал, газар тариалангийн үйлдвэрлэлийн технологи дамжуулж байгаа тохиолдолд хөдөө аж ахуйн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын дүгнэлт
Байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлийн талаар байгаль орчны асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагын үнэлгээ
Гэрээг бүртгээгүй тохиолдолд тухайн технологийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага уг технологийг ашиглахыг хориглох талаар шийдвэр гаргана.
Гэрээг бүртгэсэн бол лиценз авагчдад Оюуны өмчийн газраас зохих журмын дагуу лиценз олгоно. Лиценз загварыг Оюуны өмчийн газраас энэхүү зааварт нийцүүлэн баталж гаргана.
Гэрээг улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн өдрөөс эхлэн хүчин төгөлдөр болсонд тооцох ба нотариатаар гэрчлүүлэх нь зохистой гэж үзнэ.
Гэрээний эх бичвэрийг дөрвөн хувь үйлдэж гэрээний талууд болон Оюуны өмчийн газар, Шинжлэх ухаан, технологийн мэдээллийн корпорацид тус бүр нэг хувийг хадгалуулна.
Дөрөв. Гэрээний нийтлэг бүтэц
Гэрээний бүтэц, агуулгын хүрээнд гэрээний гол нөхцөлүүдийг хамруулан авч үзнэ.
Гэрээг дараахь нийтлэг бүтэцтэйгээр байгуулж гэрээний гол зүйл болох техникийн баримт бичгүүдийн бүрдлийг бүрэн хангахад анхаарах ба үйлдвэрлэл, үйлчилгээний тухайн салбар, чиглэл, гэрээний зүйлийн онцлогт нийцүүлж энэхүү нийтлэг бүтцэд зохих нэмэлт, өөрчлөлт оруулж болно.
Оршил (талуудын албан ёсны нэр, хаяг, төлөөлөл, гэрээний үндэслэл, зорилго)
4.2.2.Нэр томъёо /“үндсэн патент”, “үндсэн шинэ бүтээл”, “лиценцийн технологи”, “лиценцийн бүтээгдэхүүн”, “ноу-хау”, “техникийн баримт бичиг”, “тусгай тоног төхөөрөмж”, “тусгай материал /түүхий эд/” гэх мэт талууд нэг ойлголттой байх шаардлага бүхий бусад нэр томъёоны тайлбар/
4.2.3.Гэрээний зүйл /техник, тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгсэл, бараа материал, түүхий эд зэрэг хөрөнгийн жагсаалт, технологи, технологийн горим, ноу-хау, зураг, бүдүүвч, төсөл тооцоо, патент, барааны тэмдэг, норм, стандарт, заавар, аргачлал зэрэг техникийн бусад баримт бичгийн жагсаалт, гэрээний зүйлийн ашиглалт, хадгалалт, хамгаалалтын нөхцөл, шаардлага/;
4.2.4.Эрхийн хамгаалалт /патент эзэмших болон зохиогчийн эрхийг хамгаалах арга, зарчим/
4.2.5.Баталгаа /технологи, тоног төхөөрөмж зэрэг зүйлийн ашиглалт, үйлчилгээний/ баталгаат хугацааг нотолсон шилжүүлэн өгөгч талын батламж /
4.2.6.Техникийн туслалцаа /гэрээний зүйлийг нийлүүлэх, хүлээлгэн өгөх, тоног төхөөрөмж угсрах, суурилуулах, тэдгээрийн ашиглалт болон үйлдвэрлэл, худалдаа, үйлчилгээний талаар сургалт явуулах зөвлөлгөө өгөх гэх мэт/
4.2.7.Үнэ, төлбөр, шагнал /гэрээний зүйлийг худалдан авах үнэ, лицензийн болон техникийн туслалцаа үзүүлсний төлбөр, тэдгээрийг төлөх нөхцөл, хэлбэр, бусад шимтгэл, татвар, шагнал, урамшуулал/
4.2.8.технологийн өөрчлөлт /технологийг ашиглах явцад түүнд сайжруулах, шинэчлэлт хийх, эсвэл түүний горимыг алдагдуулж үр өгөөжийг бууруулах зэрэг тохиолдолд талууд тухай бүр харилцан мэдээлэх, үүнтэй холбогдон гэрээний заалтыг хэрхэн мөрдөх асуудал/
4.2.9.Газар нутаг /дамжуулсан технологиор үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг борлуулах болон үйлчилгээ явуулах газар нутаг/
4.2.10.Нууцын хамгаалалт /худалдааны болон технологийн мэдээллийн нууц, түүний ангилал, зэрэглэл, нууцыг хадгалах асуудал/
4.2.11.Боловсон хүчин /гэрээний хугацаанд мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэх, давтан сургах шаардлага, нөхцөл/
4.2.12.Талуудын эрх, үүрэг /гэрээний нөхцөлүүдийн хүрээнд үүсэх болон холбогдох бусад эрх, үүрэг/
4.2.13.Хариуцлага /гэрээнд заасан үүргээ биелүүлээгүйн төлөө талуудын хүлээх хариуцлага/
4.2.14.Сурталчилгаа /технологи, бүтээгдэхүүн, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ зэрэг асуудлаар явуулах сурталчилгааны арга, хэлбэр, зарчим/
4.2.15.Маргаан таслах /гэрээний хүрээнд үүсч болох маргаантай
асуудлыг таслан шийдвэрлэх арга зам/
4.2.16.Гэрээний хугацаа /гэрээ хүчин төгөлдөр байх хугацаа, гэрээг цуцлах нөхцөл, гэрээг цуцалснаас үүдэн гарах үр дагавар, түүнийг арилгах арга зам/
4.2.17.Бусад нөхцөл /энэ журамд дурдагдаагүй боловч гэрээнд тусгах шаардлагатай гэж үзсэн бусад нөхцөл/
4.2.18.Хавсралт

Тав. Гэрээний хугацаа, гэрээг сунгах, цуцлах

5.1.Гэрээний хугацааг талууд харилцан тохиролцож тогтоохдоо гэрээний патентлагдсан зүйлийн патентын хүчинтэй байх хугацааг харгалзан үзнэ.
5.2.Гэрээний зүйлүүдийн патентын хүчинтэй байх хугацаа янз бүр байгаа тохиодолд гэрээний цаад хугацааг гэрээний гол зүйлийн нь патентын хүчинтэй байх хугацаанаас хэтрүүлэхгүй байхаар тооцно.
5.3.Гэрээний тохиролцсон хугацаанд гэрээний аль нэг зүйлийн патентын хүчинтэй байх хугацаа дуусахаар байгаа бол уг зүйлийг цаашид хэрхэн ашиглах, нууцыг нь хадгалах тухайд талууд урьдчилан тохиролцож гэрээндээ тусгасан байвал зохино.
5.4.Патентыг хүчинтэй байлгах болон түүний хураамжийн тухай асуудлыг Патентын тухай хуулиар зохицуулна.
5.5.Патентын хүчинтэй байх хугацаанаас бага хугацаагаар хийсэн гэрээг, шаардлагатай гэж үзвэл, талууд харилцан тохиролцох журмаар тухай бүр сунгаж байж болно.
5.6.Патент ямар нэг шалтгаанаар /хураамж, ашиглалт гэх мэт/ хүчинтэй байх боломжоо түр алдсан бол патент хүчинтэй байх нийт хугацааны дотор багтаан талууд болон тэдний аль нэгний хүсэлтээр , Патентын тухай хуульд заасны дагуу уг патентийг сэргээж болно.
5.7.Гэрээний аль нэг талын бичгээр урьдчилан мэдэгдсэн саналыг үндэслэн гэрээг цуцалж болно. Гэрээ цуцласанаас үүдэн гарах үр дагаварыг хэрхэн зохицуулах зарчмыг гэрээнд тодорхойлно.

Зургаа.Бусад зүйл

6.1.Дамжуулах технологийн бүрэлдхүүнд лицензээр шилжүүлэхээс гадна худалдаа, арилжааны журмаар шийдэж болох зүйл байгаа бол талууд энэ тухайд зохих журмын дагуу жич гэрээ хэлцэл байгуулж болно.
6.2.Гадаад орноос технологи авахдаа эх орныхоо нөөц бололцоонд тулгуурлан экспортыг нэмэгдүүлэх, импортыг орлуулахад чиглэгдсэн, гадаад зах зээлд өрсөлдөх чадвартай, байгаль орчинд халгүй, шинэ нэрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд түлхүү анхаарах бөгөөд уг технологийг манай нөхцөлд тохируулан нутагшуулж өөрийн болгож эзэмших, эсвэл тэдний патентаар шууд үйлдвэрлэл явуулахын аль нь монгол орны эдийн засаг, нийгмийн хувьд илүү үр ашиг, ач холбогдолтой байж болохыг , түүнчлэн лиценз өгөгч талын дамжуулж буй технологио эзэмших эрхийн баталгаа, лиценз авагч талд бий болох бизнес эрхлэлтийн орчин, түүнд гадаадын орны зүгээс үзүүлж болох эерэг, сөрөг нөлөө зэргийг урьдчилан сайтар судалж харгалзан үзвэл зохино. Талуудын эрх, үүргийн асуудлыг харилцан тохироцохдоо Монгол Улсын Иргэний хуулийн 434 дүгээр зүйлийг баримтална.
6.3.Төрийн нууцын жагсаалт батлах тухай хуулийн 47 дугаарт заасан, гэрээтэй холбогдол бүхий, төрийн нууцад хамаарах баримт бичгийг гэрээнд өөрөөр заагаагүй бол 10 жил нууцлах ба Оюуны өмчийн газар, Шинжлэх ухаан, технологийн мэдээллийн корпораци болон талууд Төрийн нууцын тухай хууль тогтоомжийн дагуу хадгалж, хариуцна.

Хорих байгууллагуудад ял эдэлж буй хоригдлуудын бүтээсэн оюуны бүтээлд хамгаалалт тогтоох

ШШБЕ Газрын дарга, Оюуны өмчийн газрын
даргын хамтарсан тушаал 2000.05.04-ны
өдрийн А/52,51 тоот тушаал

ХОРИХ БАЙГУУЛЛАГУУДАД ЯЛ ЭДЭЛЖ БУЙ ХОРИГДЛУУДЫН
БҮТЭЭСЭН ОЮУНЫ БҮТЭЭЛД ХАМГААЛАЛТ ТОГТООХ,
ТҮҮНИЙГ АШИГЛАХ ЖУРАМ

НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ

1. Шүүхийн хүчин төгөлдөр таслан шийдвэрлэх тогтоолын дагуу хорих байгууллагуудад ял эдэлж хоригдлуудын бүтээсэн, Монгол улсын Патентийн тухай хууль, Зохиогчийн эрхийн тухай хуульд заасан оюуны бүтээлд хамгаалалт тогтоох, түүнийг ашиглахад энэхүү журмыг мөрдлөг болгоно.
2. Энэ журам нь зөвхөн шүүхийн хүчин төгөлдөр болсон таслан шийдвэрлэх тогтоолын дагуу жирийн болон чанга, онцгой дэглэмд ял эдэлж буй хоригдлуудад хамаарна.
3. Журмын биелэлтэнд Шүүхийн шийдвэр биелүүлэх ерөнхий газар, Оюуны өмчийн газар хамтран хяналт тавина.
4. Шаардлагагүй гэж үзвэл уг журмыг хүчингүй болгох асуудлыг ШШБЕГазар, Оюуны өмчийн газрын удирдлага хамтран шийдвэрлэнэ.үүргийг хорих байгууллагын захиргаа хүлээнэ.

ХОЁР. ХОРИГДЛУУДЫН БҮТЭЭСЭН ОЮУНЫ БҮТЭЭЛД ХАМГААЛАЛТ ТОГТООХ

2.1 Хоригдлууд ял эдэлж байх үедээ дэвшилтэт шинэ шинжлэх ухаан техникийн ололт болсон оюуны бүтээлийг зохион бүтээсэн гэж үзвэл холбогдох маягтын дагуу мэдүүлэг гарган харъяалах хорих байгууллагаар дамжуулан Оюуны өмчийн газарт хүргүүлнэ.
2.2 Уг оюуны бүтээлийг хөдөлмөрийн бүтээмж нэмэгдүүлсэн, эдийн засгийн үр ашиг өгөхүйц, хөдөлмөр хөнгөвчилсөн гэж хорих байгууллага үзвэл холбогдох тодорхойлолт гаргаж өгнө.
2.3 Хоригдлуудын бүтээсэн аж үйлдвэрийн өмчид хамаарах бүтээл болох шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварт хамгаалалт тогтооход шаардлагатай зураг схем гаргах тайлбар тодорхойлолт хийхэд шаардлагатай техник хэрэгсэл, бичгийн хэрэгслээр тухайн хорих байгууллагын захиргаа хангана.
2.4 Шаардлага хангасан мэдүүлгийг хорих байгууллагын захиргаа Оюуны өмчийн газар хүргүүлнэ.
2.5 Оюуны өмчийн газар уг мэдүүлгийг хүлээн авсны дараа шуурхай шийдвэрлэж өгнө.
2.6 Зохиогчийн эрхэд хамаарах шинжлэх ухаан, утга зохиол, уран сайхны бүтээл бүтээсэн тохиолдолд холбогдох мэдүүлгийг гаргаж болно. Зохиогчийн эрхэд хамааран бүтээл нь бүтээсэн цагаас эхлэн хамгаалагдах ёстой бөгөөд зохиогч өөрөө хүсвэл бүтээлээ Оюуны өмчийн газарт бүртгүүлж гэрчилгээ авах тухай Зохиогчийн эрхийн тухай хуульд заасан байгаа болно.
2.7 Оюуны бүтээл туурвисан зохиогч-хоригдлын оюуны өмчийн эрх нь бусад иргэдийн адил хамгаалагдах ёстой бөгөөд эрх нь зөрчигдсөн тохиолдолд эрхээ хамгаалуулахаар шаардах эрхтэй.
2.8 Оюуны бүтээл туурвисан хоригдлуудад хийсэн бүтээлийн үр ашиг, ач холбогдлыг харгалзан зохих ажлын хоногийн шагнал олгоно.
2.9 Ял эдэлж байх үедээ шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар зохиосонд эрх зүйн хамгаалалт тогтоогдон патент олгогдсон бол патент эзэмших эрхийг зохиогч болон хорих байгууллагын аль нь эдлэхийг харилцан тохиролцон гэрээгээр зохицуулна.

ГУРАВ. БҮТЭЭЛИЙГ АШИГЛАХ ЖУРАМ

1. Хамгаалалт тогтоогдсон оюуны бүтээлийг ашиглагч тал лицензийн гэрээ байгуулан ашиглах бөгөөд уг гэрээг Оюуны өмчийн газарт бүртгүүлнэ.
2. Лицензийн гэрээ байгуулахдаа Монгол улсын иргэний тухай хууль, Зохиогчийн эрхийн тухай хууль, Патентийн тухай хуульд нийцүүлж байгуулна.
3. Хоригдлын ял эдэлж байх хугацаанд бүтээл эзэмших эрхийг талууд тохиролцсоноор хорих байгууллагын захиргаа эдэлж болно. Энэ тохиолдолд лицензийг хорих байгууллагын захиргаа өгч, гэрээг байгуулна.
4. Бүтээл эзэмших эрхийг хорих байгууллагын захиргаа эзэмшиж байгаа тохиолдолд бүтээл зохиогчид ажлын хоногоор болон мөнгөн хэлбэрийн аль нэгээр (эсвэл хоёулангаар) шагнах урамшлыг олгох

 

Шинэ бүтээл бүтээгдэхүүний загвар \оновчтой саналыг ашигласны төлбөр олгох үлгэрчилсэн заавар

ҮХГ-ын даргын 1996.5.21-ны 110 тоот тушаал

ШИНЭ БҮТЭЭЛ, БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ЗАГВАР, ОНОВЧТОЙ САНАЛЫГ АШИГЛАСНЫ ТӨЛБӨР ОЛГОХ ҮЛГЭРЧИЛСЭН ЗААВАР

*
Патент авсан шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар болон гэрчилгээ бүхий оновчтой саналыг патент эзэмшигч, аж ахуйн нэгж байгууллага зэрэг сонирхогч этгээд үйлдвэрлэл, үйлчилгээндээ ашиглахдаа түүний зохиогч буюу эзэмшигчтэй зохих журмын дагуу гэрээ байгуулна.

*
Шинэ бүтээгдэхүүн, арга болон оновчтой зохион байгуулалтын хэлбэр агуулсан шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, оновчтой санал болон зохиогчийн эрхэд хамаарах, үйлдвэрлэлд байнга хэрэглэгдэх арга, хэрэгслийг гэрээгээр ашигласан байгууллага, хувь хүмүүс нь уг бүтээлийг ашигласнаас олсон хэмнэлт буюу үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний борлуулалтын дүнгийн 10 хувиас доошгүй хэмжээтэй тэнцэх төлбөрийг жил бүр бүтээлийн зохиогчдод олгоно.
*
Үйлдвэрлэлд хэрэглэсэн үр дүн нь шууд мөнгөн илэрхийллээр гарахгүй шинэ бүтээл, оновчтой саналыг ашигласны төлбөрийг тооцохдоо уг бүтээлийн үнэт чанар, ач холбогдлыг харгалзан уг үйл ажиллагааны төсвийн бүрэн өөрийн өртгийн 15 хувиас доошгүй хэмжээтэй тэнцэх төлбөрийг жил бүр олгоно.
*
Бүтээлийг лицензээр ашиглуулсан бол лицензийн төлбөрийн 15 хувиас доошгүй хэмжээтэй тэнцэх төлбөрийг патент эзэмшигч нь бүтээлийн зохиогчид өгнө.
*
Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, оновчтой саналын зохиогчдод олгох төлбөрийг тухайн бүтээлийн патент буюу гэрчилгээний хүчинтэй байх хугацааны дотор тооцно.

Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлэг гаргах, бүртгэх журам

Шадар сайдын 2006 оны
57 тоот тушаалын хавсралт

Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар,
ашигтай загварын мэдүүлэг гаргах,
бүртгэх журам

Нэг. Нийтлэг үндэслэл.

1. Патентийн тухай Монгол Улсын хуулийн (цаашид “Хууль” гэх) дагуу

шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлэг бүрдүүлэх, хайлт, шүүлт хийх, патент олгоход энэхүү журамыг мөрдлөг болгоно.
1.2. Дэлхийн Оюуны Өмчийн Байгууллагын (ДОӨБ) Патентийн хамтын ажиллагааны гэрээ, Бүтээгдэхүүний загварын хадгалалтыг олон улсад хүлээн зөвшөөрөх тухай Гаагийн Хэлэлцээрийн дагууд тус улсыг нэр зааж гаргасан мэдүүлэгт энэхүү журам мөн адил хамаарч үйлчилнэ.

 

Хоёр. Шинэ бүтээл, ашигтай загварын
мэдүүлэг бүрдүүлэх

а) шинэ бүтээлийн мэдүүлэг бүрдүүлэх;
2.1. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлгийг зохиогч буюу түүнээс эрх шилжүүлэн авсан хувь хүн, хуулийн этгээд Оюуны өмчийн газарт биеэр хүргэж ирэх эсхүд шуудангаар, факсаар, цахим хэлбэрээр ирүүлж болно.
2.2. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлэг нь Патентийн тухай хууль болон энэ журамд заасан шаардлага хангасан байна.
2.3. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлгийн өргөдөлд дараахь зүйлийг хавсаргана.
2.3.1. хэрэв мэдүүлэг гаргагч нь итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчтэй бол итгэмжлэл: Энэхүү итгэмжлэл нь Иргэний хуульд заасан шаардлага хангасан байна.
2.3.2. мэдүүлгийн өргөдпөөр Парижийн конвенцийн дагуу давамгайлах огноо хүсч байгаа бол Парижийн конвенцийн гишүүн эсвэл Дэлхийн Худалдааны Байгууллагын гишүүн аль нэг оронд гаргасан анхны мэдүүлгийн хуулбар;
2.3.3. мэдүүлгийн өргөдлөөр үзэсгэлэнгийн огноо хүсч байгаа бол нотолгоо;
2.3.4. хэрэв мэдүүлгийг Патентийн хамтын ажиллагааны гэрээний дагуу гаргаж байгаа бол Олон улсын хайлт, урьдчилсан шүүлтийн байгууллагаас үйлдсэн хайлт, шүүлтийн тайлан;
2.3.5.хэрэв мэдүүлэг гаргагч нь тухайн шинэ бүтээлийн зохиогч биш, эсвэл хамтран зохиогчдын аль нэг нь байвал патент эзэмших эрхийг шилжүүлснийг нотлох баримт;
2.3.6. хэрэв мэдүүлж буй бүтээл нь хүн, амын хүнсний хангамж, эрүүл ахуйтай холбоотой бол хүний эрүүл мэнд, биед хохирол учруулахгүйг нотолсон эрүүл ахуй халдвар судлалын байгууллагын магадлагаа, тодорхойлолт;
2.3.7. үйлчилгээний хураамжтөлсөн баримт;
2.3.8. мэдүүлж буй шинэ бүтээлд холбогдох зураг.

Гурав. Шинэ бүтээлийн мэдүүлэг бүрдүүлэх

3.1. Шинэ бүтээлийн мэдүүлэг нь өргөдөл, шинэ бүтээлийн тодорхойлолт, томьёолол, товч тайлбараас бүрдэх бөгөөд монгол хэлээр үйлдэгдсэн байна.
3.2. [Өргөдөл]
3.2.1. Шинэ бүтээлийн мэдүүлгийн өргөдлийг, мэдүүлэг гаргагч Патент.1 маягтаар гаргана.
3.2.2. Шинэ бүтээлийн мэдүүлгийн өргөдөлд шинэ бүтээлийн нэр, зохиогч, мэдүүлэг гаргагч болон мэдүүлгийг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр дамжуулан гаргаж байгаа бол итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн эцэг /эх/-ийн нэр, нэр, оршин суугаа болон шуудангийн хаяг, электрон шуудангийн хаяг, харъяалагдах орны нэр, патент эзэмшигчийн эцэг /эх/-ийн нэр, нэр, хаяг, оршин суугаа болон шуудангийн хаяг, электрон шуудангийн хаяг, хэвлэн нийтэлж болох эсэхийг дурьдаж, дээрх этгээдүүд гарын үсэг зурж (хуулийн этгээд бол тамга дарж, гарын үсэг зурж) баталгаажуулсан байна.

3.3. [Шинэ бүтээлийн тодорхойлолт]
3.3.1.. Шинэ бүтээлээр мэдүүлж байгаа шийдлийн тодорхойлолтыг мэдүүлэг гаргагч дараахь дэс дарааллын дагуу бичиж бүрдүүлнэ.
3.3.1.1. шийдлийн нэр;
3.3.1.2. шийдлийн хамаарах болон түүнийг ашиглах салбар;
3.3.1.3. уг шийдэлтэй төсөөтэй шийдлүүдийн мөн чанарын тухай;
3.3.1.4. төсөөтэй саналуудаас сонгон авч мэдүүлж байгаа шийдэлтэйгээ харьцуулан жишсэн адил шийдлүүдийн мөн чанарын тухай;
3.3.1.5. жишиж харьцуулж байгаа шийдлийн дутагдалтай талуудын тухай;
3.3.1.6. шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн зорилго;
3.3.1.7. шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн мөн чанар;
3.3.1.8. тухайн шийдлийг бодитойгоор хэрэгжүүлэх арга замыг жишээгээр дэлгэрэнгүй гаргасан байх;
3.3.1.9. тайлбарлах зураг, техник-эдийн засгийн үр дүнгийн талаар тодорхойлолт;
3.3.1.10. шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн талаар товч мэдээлэл;
3.3.1.11. шинэ бүтээлээр батлуулах томъёолол.
3.3.2. [шинэ бүтээлийн тодорхойлолтод тавигдах шаардлага]
3.3.2.1.. Шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн тодорхойлолтыг дараахь зарчмаар бүрдлийн дэс дарааг барьж бүрдүүлэх ба бүрдэл хэсэг бүрийг тус тусад нь тодорхойлж, харьцуулан харуулж байгаа гэдэг утгаар төсөөтэй болон шинээр дэвшүүлж байгаа шийдлүүдийн мөн чанарыг хооронд нь холихгүй тус тусад нь бичнэ.
1. [Шийдлийн нэр]

Шинэ бүтээлээр мэдүүлсэн шийдлийн нэр нь 12-оос илүүгүй үгэнд байгтсан, товч, оновчтой, тухайн шинэ бүтээлийнхээ мөн чанарт нийцсэн, тодорхойлолт болох томъёололд бичсэн нэртэй адил байх ба хийсвэр буюу билгэ тэмдгийн илэрхийлэл бус байна.

Шийдлийн нэр нь шинэ бүтээлийн олон улсын ангилалд заагдсан хэллэг, олон улсын ангилалд заагдсан түлхүүр үгийг оролцуулаад ганц тоон дээр бичигдсэн байна.

2.[шийдлийн хамаарах болон түүнийг ашиглах салбар]

Тодорхойлж байгаа шийдлийн хамаарах шинжлэх ухаан, үйлдвэрлэлийн болон техникийн аль салбарыг дурьдаж, хаана хаана ямар ашиглагдах боломжтойг зааж өгнө.

3. [уг шийдэлтэй төсөөтэй шийдлүүдийн мөн чанарын тухай]

Тодорхойлж байгаа шийдлээр шийдэх асуудлыг өмнө нь шийдэж байсан төсөөтэй буюу адил шийдлүүдийн талаархи хэвлэн нийтлэлд болон патенттай бүтээлийн бичиг баримтанд дурьдагсан мөн чанарыг тодорхой ишлэлтэйгээр багцлан, мэдээллийн эх сурвалжуудыг дэлгэрэнгүй тодорхойлж өгнө.

4. [Төсөөтэй шийдлүүдээс ёонгон авч мэдүүлж байгаа шийдэлтэйгээ харьцуулан жишсэн адил шийдлүүдийн мөн чанарын тйхай]

Дээрх төсөөтэй буюу адил шийдлүүдээс хамгийн ойр төстэй буюу адил шийдлийг сонгон авч уг асуудлыг урьд хэрхэн шийдсэн талаар дэлгэрүүлж, мөн чанарыг нь харьцуулан судалж болохуйцаар ишлэл баримттайгаар, дэвшүүлж байгаа шийдэлтэй давхцаж байгаа шинжийг илүү тодруулж гаргана. Үүнд: бүтээцийн нарийвч, зангилаа,тэдгээрийн хоорондын холбоо, харилцан байрлал, зохиомжий, аргын үйлдлийн нарийн дэс дараалал, хэрэглэх хэлбэрийг,бодисын үндсэн нэгдэл, хэмжээ, харьцаа, төлөв байдал зэргийг тусгайлан тодруулж, ишлэл, ном, хэвлэлийн нэр, дугаар, төрлийг зааж өгнө.

5. [жишиж харьцуулж байгаа шийдлийн дутагдалтай талуудын тухай]

Төсөөтэй буюу адил шийдлийг хэрэглэх, тухайн асуудлыг шийдэхэд хангалтгүй байгаа шинжийг тодруулж, ямар доголдол оршиж байгааг гаргаж харуулна.

6. [шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн зорилго]

Мэдүүлж байгаа шийдлээр юуг шийдэх, ямар үр дүнд хүрч болох, шийдлийн шинжлэх ухаан, үйлдвэрлэлийн болон техникийн давуу байдлыг гаргах зорилгыг товч гаргаж өгнө.

7. [шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн мөн чанар ]

Дэвшүүлж байгаа шийдлийн техникийн шинэ зорилтыг хэрэгжүүлэхийн тулд шинээр бий болгосон шийдлүүдийг буюу өөрөөр хэлбэл тухайн шинэ бүтээлийг хэрэгжүүлснээр хүрэх зорилгод зайлшгүй нөлөөлөх техникийн шинэ шийдэл буюу шинжлэх ухааны үндэслэлийг бичнэ. Энэ нь шийдэлд агуулагдаж буй шинж чанар эсвэл арга, эсвэл бодис байх бөгөөд түүнийг хэрэгжүүлснээр, эсвэл бий болгосноор, эсвэл ашигласнаар, эсвэл шинэ бүтээлээр дэвшүүлсэн шийдэлд агуулагдаж буй тэр аргаар гарган авсан бүтээгдэхүүнийг ашигласнаар илрэлээ олох зөвхөн тэр зорилгыг хангах шийдэл байх юм.

Шинэ бүтээлийн мөн чанарыг зураг, бүдүүвчээр тайлбарлаж болно.

8. [тухайн шийдлийг бодитойгоор хэрэгжүүлэх арга замыг жишээгээр дэлгэрэнгүй гаргах]

Дэвшүүлж байгаа шийдлийг хэрэгжүүлэх арга замын хамгийн ашигтай хувилбаруудыг нэг бүрчлэн маш нарийвчлан дэлгэрэнгүй бичих буюу энд тухайн шийдлийнхээ зохиомжийн харилцан байрлал, угсрах дэс дараалал, аргын хийгдэх дараалал, бодисын орц, хольц, хэрхэн найруулах технологийг жишээгээр бүрэн дүүрэн харуулсан байна.

9 [тайлбар зураг]

Тайлбар зургийг бичгийн А4 хэмжээний цаасанд эргэн тойрондоо 25 мм зайтай байх ба зургийг хавтгай дүрслэлээр зүссэн, огтолсон зэрэг аль шаардлагатай хэлбэрээр харуулах техникийн зурагт тавигддаг үндсэн шаардлагын дагуу хийх ба зургийн бүрдэл эд ангийг нэгбүрчлэн дугаарлаж, хуудас бүрийг дараалуулан дугааралаж, зургийн дугаарлалтыг тодорхойлолтонд авч хэрэглэсэн байх бөгөөд дугаарлалт хоорондоо ижил байна,
Зургийн хуудсанд тайлбар бичихгүй, зурагтай хуудасны баруун дээд буланд шийдлийн нэр, баруун доод буланд зохиогчийн нэр, огноо бичигдсэн байна.

3.4. [томъёолол. Түүнд тавигдах шаардлага]
3.4.1. шинэ бүтээлийн томъёолол нь тухайн шинэ бүтээлийн онцгой ялгарах шинж чанар, хамгаалуулах хүрээг тогтоосон, ойлгомжтой, товч, тодорхой байна.
3.4.2. тодорхойлолтонд бичигдээгүй зүйлсийг томъёололд шинээр оруулж бичихгүй.
3.4.3. Томъёоллоор илэрхийлэгдэж байгаа шинэ бүтээлийн шинж чанар нь тухайн салбарын мэргэжилтэнд ойлгогдохоор үйлдэгдсэн байна.
3.4.4. Томъёололд шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн объект, мөн түүнтэй харьцуулан жишиж буй бүтээлийн аль алинд нь байгаа түгээмэл гол шинжүүдийг заана.
3.4.5. Шинэ бүтээлийн томъёололд шинэ бүтээлийн шинэ байдлыг тодолрхойлж бичих ба аливаа баримтаас харахаар ишлэл хийж болохгүй. Харин шаардлагатай тохиолдолд математикийн болон геометрийн томьёо,тодорхойлолтонд хавсаргасан зураг ба химийн томъёоны дугаарыг иш татаж болно.
3.4.6. Шийдлийг хэрэгжүүлэхэд зайлшгүй байх мөн чанарыг илэрхийлэх гол шинжийг томъёололд зааж, өмнөх болон мэдүүлж байгаа шийдэлд хоёуланд нь байгаа мөн чанарыг хамтруулан тодорхойлсон хязгаарлах хэсэг , мэдүүлж байгаа шийдлийн ялгагдах цоо шинэ шинж чанарыг ялган гаргасан ялгах хэсэг-тэй байна.
3.4.7. Шийдэл нь химийн шинэ найрлага, шинэ ашиглалтын болон бичил биетний омог, ургамал ба амьтны эд, эсийн өсгөвөрт хамаарч байвал шинэ бүтээлийн томъёоллыг хязгаарлах хэсэг, ялгах хэсэггүйгээр бичиж болно.
3.4.8. Шинэ бүтээлээр дэвшүүлж буй шийдэл нь нь нэг буюу хэд хэдэн үндсэн болон дэд томъёололтой байж болно.
3.4.9. Нэгээс олон томъёололтой бол тухайн шийдлийн шинэ шинж чанаруудыг агуулсан нэг үндсэн томъёололтой байх түүнээс хамааралтай нэг буюу хэд хэдэн дэд томъёололтой байна.
3.4.10. Нэгээс олон томъёололтой шийдлийн томъёоллуудыг араб тоогоор нэгээс эхлэн дугаарлана.
3.4.11. Хэрэв шийдэл нь:
a) бодис байвал:
- химийн нэгдлийг илэрхийлэх томъёололд химийн нэгдлийн нэр, гарал үүслийг химийн нэр томьёогоор илэрхийлж, атомын хоорондын холбоо, молекул дахь атомын байршлыг тодорхойлж томьёогоор;
- бүтэц нь тодорхойгүй химийн нэгдэл бол химийн нэгдлийн нэр, зориулалт, физик-химийн болон бусад шинж чанар, түүнийг гарган авах шинж чанар, бусад химийн нэгдлээс ялгагдах онцлогийг;
- нуклейн хүчил, уураг байвал тэдгээрийн нэр, гарал үүсэл, зориулалт, нуклейн хүчлийн хувьд цагаригийн байршил, дараалал, уургийн хувьд аминхүчлийн дарааллыг тодорхойлж, нуклейн хүчил ба уургийн физик-химийн болон бусад шинж чанар, тэдгээрийн бусад нуклейн хүчил ба уургаас ялгагдах онцлогийг;
- бодисыг илэрхийлэх томъёололд уг бодисын найрлагад шинээр орсон элемент, бодис, тэдгээрийн хэмжээг;
- антибиотик буюу бага молекулт бодисын хувьд гарал үүсэл, бүтэц, бодисын өнгө, физик төлөв байдал, уусах чанар, өнгийн хувирлыг тодорхойлоод хэмжээг мянган нэгж, сая нэгжээр;
- бодист бүрдүүлэгч оруулсныг лнцгойлох шаардлагатай бол “нэмэлт болгон” гэж идэвхийг нэмэгдүүлёэн болон “идэвхтэй нэгдэл” гэсэн байдлаар;

б) арга байвал:
- шинэчлэн өөрчилсөн ба шинээр зохиосон дамжлага, тэдгээрийн дараалал, нөхцөл, шинж байдал хэрэгжүүлэхэд ашигласан тусгай материал, багаж, хэрэгслийг;

в) бүтээц байвал:
- хийцийн шинэчлэл, шинж байдал, шинэ зангилаа нарийвч, бүрдэл хэсэг, хоорондын харилцан байрлал, холболт, түүний хэлбэр, хэмжээ, материалын онцлог ялгаа, угсралтын дарааллыг;

г) бичил биетний омог байвал:
- бичил биетний төрөл, гарал үүслийн латин нэр, омогийн зориулалт, хадгалалтын нэр, дугаар, (хэрэв хадгалуулаагүй бол зохиогчийн өгсөн латин нэр)ямар ашигтай бодис ялгаруулдаг, эсвэл ямар зориулалтаар ашиглах, омогийн дүрс, хэлбэр, физиологи-биологийн болон бусад шинж чанарыг тус тус тодорхой тусгасан байна.

Жишээ нь:
1. Дээжийн янданд үзүүрийн багаж угсарах, өрмийн сумаар цооногт буулгах эргэлт, даралт, угаалгын шингэн өгч дээш барьж гадаргад гаргах үйлдлийг агуулах Баганат өрөмдлөгийн аргын ялгаа нь ажлын бүтээл өсгөхийн хамт дээжийн гарцыг ахиулах зорилгоор тогтвортой бус геологийн биетэд энгийн давхар яндан, хэвийн найрлагатай шаврын уусмал хэрэглэн тогтмол голчтой цооногийг өндөр эргэлт даралтанд хурдасгасан горимоор нэвтэрнэ.
2. Шатаах, уусгах үйлчлэлийг агуулах Шүдний пааланг ясжуу эдээс салгах аргын ялгаа нь пааланг ясжуу эдээс хольцгүй салгах зорилгоор, 420-450 градусын халуунд шатаахад хэлбэрээ алдахгүй байх паалангийн физик шинж чанараар ясжуу эдийг үнсжүүлэх буюу хүчилд уусахгүй хэлбэрээ хадгалах ясжуу эдийн химийн шинж чанарт пааланг уусгах замаар ясжуу эдээс пааланг бүрэн салгаж, шүдний өвчлөлөөр өөрчлөгдөх химийн найрлагын нарийн судалгааг хийх нөхцлийг бүрдүүлдэгт оршино.
3. Угаалгын онгоц, мал унагаах төхөөрөмж, малын хашаанаас бүрдэх мал угаах бүтээцийн ялгаа нь гар хөдөлмөрийг механикжуулах, малын бэртэлтийг арилгах, зоомал эмнэлгийн ажлын чанарыг сайжруулах зорилгоор мал гүйж гарах хонгил хашааны үүдэнд хагас цагариг шувтан ёроолтой хос гарцтай угаалгын онгоцны амсар дээр хашлага, тусгаарлагтай саалтуураар хоёр чиглэлд хөвөх хэлбэрээр барьж мал унагаах тавцанг байрлуулсанд оршино.
4. Цагариг, хөндлөвч, суурь, урхинаас бүрдэх Зугаатай хэлхээний ялгаа нь ажигч чанарыг хөгжүүлэх зорилгоор суурь талаасаа адилхан богиносгох хөнлөвчүүдийн үзүүрт нь чагтлан гаргасан гогцоонд хэлхсэн цагаригаар урт хөндлөвчүүдийн их биеэс оосорлож, суурийн зуувантай битүүлсэн хэлхээний дурын цэгт байрлах урхины горхин дотуур суурийн үзүүрийг сүвлэж урхины хэлийг гогцоолдож , суурьд цагаригийг урхины их биеэр нэвт гүйлгэж эргүүлэн өмсгөж, урхины хэлийг гогцооллоос мулталж, урхийг сулрах хөндлөвчийг оосорлон цагаригаар сүвлэх давтамжаар хөндлөвчийн тооноос /2/ хамааруулан Д=2 (2- -1) тооны үйлдлээр урхийг битүү хэлхээнээс тайлахаар зохиомжилсонд оршино.
5. 1.Цахилгаан халаагуур, галын хотол, дулааны солилцуулах хонгил , бүхий их бие, бортгон тогооноос бүрдэх хосолмол ашиглалттай гэрийн пийшингийн ялгаа нь халаах гадаргууг нэмэгдүүлж гэрийн доторх дулааныг жигд тараах зорилгоор пийшингийн улны хэсэгт байрлуулсан тулга байдлаар ашиглах цахилгаан халаагуур, галын хотлын хооронд дулаан үүсэх хамгийн өндөр магадлалтай хэсэгт хуритлагдах дулааныг үлээх, агаарын хүйтэн урсгал худасгах өргөн амсрыг гэрийн үүдрүү хандуулж, пийшингийн их биеийн уртын хөндлөн чиглэлд огтлол нь өөрчлөгдөх хөндий завсар гаргасанд оршино.
2.Нэгдүгээр зүйлийн ялгаа нь пийшингийн ашиглалтын хүрээг өргөтгөх зорилгоормах гурилан бүтээгдэхүүн боловсруулах, аяга, таваг угаах зориулалттай, нугасаараа эргэх бортгон тогоог галын хотлын арын хонгилд цахилгаан халаагуурын ил хэсэг дээр угсарч, мөн хонгилоор дамжих гаргалгааны тусламжтайгаар мах утаж, хатаалга хийж болно.
6. 1.Нүүрсийг ялгах, бутлах, шигших, холих, зуурах, шахах, хатаах аргаар гүйцэтгэх Шахмал түлш, түүнийг хийх аргын ялгаа нь илчлэг чанарыг дээшлүүлэх, гүйцэт шаталтыг хангах зорилгоор 1 мм хүртэл ширхлэгтэй болтол нунтагласан чулуун нүүрс, шаврын хольцыг шохоын шүүтэй жингийн дараах харьцаагаар зуурч шахмал гаргана. (жин,%) Нүүрс 80-84, шавар 10-20, шохойн шүү 6-10 .
2.Аргын томъёололын нэгдүгээрийн ялгаа нь тусгайлан ялгаж бэлдсэн нүүрсийг соронзон дунд нэвтрүүлж 10 мм хүртэл буталж 1 мм хүртэл болгох бутлуураар дамжуулан шигшүүрт ялган жинлэсэн нүүрсийг шавартай хольж хутгаад шохойн шүүгээр зуурч, хэвлэж, шахаж, уураар хатаана.
3.Аргын томъёололын хоёрдугаарын ялгаа нь нарийн буталгааны дараа том ширхэгтэй нүүрсийг ялган шигшүүрт хурааж эргүүлж буталалтанд оруулна.
4.Аргын томъёололын хоёрдугаарын ялгаа нь нүүрс, шаврын дамжуулалт албадмал хөөлтөөр гүйцэтгэнэ.
5.Аргын томъёололын хоёрдугаарын ялгаа нь нүүрсний жинлэлтийг түүний чөлөөт урсгалын замд хийнэ.
7. Хөхүүл насны хүүхдийн сүүн тэжээл бэлтгэх аргын ялгаа нь шим тэжээл сайтай, эмчилгээ сувилгааны сүүн бүтээгдэхүүн гаргах зорилгоор гүүний сүүний сүүний өвөрмөц чанарыг ашиглан, үнээний сүүний цөцгийтэй 1:0.36 харьцаагаар хольж, тос агууламжийг нэмэгдүүлж, тосны ханасан ба ханаагүй хүчлийн харьцааг 1.05:1 болгож -20С-25С орчинд хадгалах, нэг хүртэлх насны хүүхдэд доорх найрлагтай сүүн тэжээл бэлтгэхэд оршино. Хуурай бодис -13.9%, уураг -2.1%, тос-4.0%, нүүрс ус -7.5%, эрдэс бодис -0.3%, исгэлэн -7%, ус -үлдсэн хэсэг. Амин дэмүүд С-6.2 мг%, F-0.33 мг %, В1 -320 мкг/л, В2-320 мкг/л.
8. Баруун монголын тарваган тахлын голомтоос илрүүлсэн Тарваган тахлын ян цөлмүүр " Plague phage M-99 " нь тарваган тахал үүсгэгчийг ялган оношлоход зориулагдана. Ян цөлмүүр нь байгалийн голомтын халдварт өвчнийг эсэргүүцэн судлах төвийн лабораторид хадгалагдаж байна.
9. "Эрдэнэтийн овоо"-ны зэсийн орд газрын хүдрийн биетийн уснаас ялган авсан Thiobacillus ferrooxidans нэртэй нутгийн омог нь хүдрийн зэсийг уусган баяжуулах зориулалтаар ашиглагдана. Омог нь Монгол зөвлөлтийн хамтарсан уулын байжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийн химийн төв лабораторид 1 дугаартай хадгалагдаж байна.
10. Ферментийг хандлан тундасжуулж ялгах, идэвхижүүлэн талстуулж ялгах хатаах замаар Нядалсан сарлагийн нойр булчирхайнаас химотрипсиныг гарган авах аргын ялгаа нь нь онцлог, бусад ижил төрлийн төсөөтэй аргаас ялгаа нь түүхий дэийн нөөцийг хаягдалгүй ашиглах зорилгоор ферментийг 0.4 ханалтын зэрэгтэй хүхрийн хүчлийн аммоноор үйлчлүүлэн мукопротейдыг зайлуулаад тундасыг ялган, шүүгдсэн хэсгийг 0.35-0.75 ханалтын зэрэгтэй хүхрийн хүчлийн аммоноор үйлчилж үлдсэн ферментийг ангижруулсны дараа рН 3.8 ханалтын зэрэгтэй 20С-т талстжуулж, диализад оруулан лиофилээр хатааж байгаад оршино.
11. 1.Хөндлөн , дагуу дамнуур, тулгуур, хүрээ тэвшнээс бүрдэх Суудлын тэрэгний тээш байрлуулагчийн ялгаа нь ачаа тээвэрлэх багтаамжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор тулгуурт хатуу холбогдсон дагуу дамнуурыг хооронд нь хөндлөн дамнуураар гүйж тохируулахаар угсарсан.
2.Суудлын тэрэгний тээш байрлуулагчийн томъёололын нэгдүгээрийн ялгаа нь тулгуурын хөлийг тэрэгний үндсэн тэвшний дээд хөвөөнд дэгээдэх хумсаар өмсгөж бэхэлсэн.
3.Суудлын тэрэгний тээш байрлуулагчийн томъёололын нэгдүгээрийн ялгаа нь тулгуурын толгойд хатуу холбогдсон дагуу дамнуурт чагтлан байрлуулсан хөндлөн дамнуурын үзүүр орж суух сүвэгч угсарсан.
4.Суудлын тэрэгний тээш байрлуулагчийн томъёололын нэгдүгээрийн ялгаа нь гишгүүр шатыг тээш байрлуулагчийн дагуу дамнуурын нуувчинд эвхэж түгжинэ.
5.Суудлын тэрэгний тээш байрлуулагчийн томъёололын нэгдүгээрийн ялгаа нь тээш байрлуулагчийн хөндлөн дамнуурт тээш бэхэлж тогтоох татлагын дэгээтэй өнхрөгч угсарсан.
гэх мэтээр боловсруулана.

3.5. [шинэ бүтээлээр дэвшүүлж байгаа шийдлийн талаар товч тайлбар]

Товч тайлбарт мэдүүлсэн шийдлийг ашиглах салбар, мөн чанар, шинэ байдлыг 150-250 үгэнд багтааж бичих ба товч тайлбар нь зөвхөн техникийн мэдээлэл өгөх зорилготой бөгөөд түүнийг шинэ бүтээлийн эрхийн хамгаалалтын хүрээг тогтооход ашиглахгүй.
Шаардлагатай бол товч тайлбарт зураг, химийн бүтцийн томъёо, зурмаг, цахим бичлэг оруулж болно.

1.
1. [шинэ бүтээлийн нэгдмэл байдал]

 

Нэг зориулалтаар зөвхөн нэгдмэл байдлаар ашиглах хэд хэдэн шийдлийг нэг мэдүүлэгт тогтсон журмаар мэдүүлж болно.

Дөрөв. Ашигтай загварын мэдүүлэг бүрдүүлэх.

4.1.. Ашигтай загварын мэдүүлгийн өргөдөл, тодорхойлолтын бүрдэл шинэ бүтээлийн мэдүүлгийн өргөдөл, тодорхойлолтын нэгэн хэв зарчмаар Патент №3 маягтаар бүрдүүлсэн байна. Тодорхойлолт, томъёоллын бичвэрт тавигдах шаардлага, бүрдэл, шинэ бүтээлийн мэдүүлэгтэй нэгэн адил байна.
4.2. . Ашигтай загвараар зөвхөн үйлдвэрийн багаж, хэрэгсэл, аргад хамаарах мэдүүлгийг хүлээж авна.
4.3. . Ашигтай загварын тодорхойлолтыг мэдүүлэг гаргагч дараахь дэс дараалалтай гаргана.
4.3.1. ашигтай загварын нэр;
4.3.2. ашигтай загварын зорилго, тайлбар, мөн чанар;
4.3.3. ашигтай загварыг хэрэгжүүлэх арга зам, жишээгээр тодруулж харуулах, зургаар тайлбарлах;
4.3.4. ашигтай загварын эрхийн хамгаалалтын хүрээг тодорхойлж, уг шийдлийн ялгарах шинэ шинжийг харуулсан томъёолол боловсруулсан байна.

4.4.. Ашигтай загварын томъёоллыг уг шийдлийн нэрийн араас “ялгаа нь ” гэж бичээд тухайн шийдлээр багаж, хэрэгсэл, аргад урьд нь байгаагүй ямар шинэчлэл, өөрчлөлт хийсэн, боловсронгуй болгосон цоо шинэ зүлээ товч, үг зүйн зөв найрлагатайгаар нэг өгүүлбэрээр шийдлээ тодорхойлж бичнэ.

Тав. Бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлэг бүрдүүлэх.
5.1. Бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлэг нь өргөдөл, бүтээгдэхүүний загварын зураг, тодорхойлолтоос бүрдэх бөгөөд зураг, тодорхойлолтод холбогдох бусад материалыг хавсаргана.
5.2. Шинэ бүтээлийн мэдүүлгийг, мэдүүлэг гаргагч Патент.№2 магтаар монгол хэл дээр бүрдүүлэнэ.
5.3. Бүтээгдэхүүний загварын мэдүүлгийн өргөдөлд, загварын нэр, мэдүүлэг гаргагчийн нэр, хаяг, зохиогч, мэдүүлэг гаргагч болон мэдүүлгийг итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөр дамжуулан гаргаж байгаа бол итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн эцэг /эх/-ийн нэр, нэр, оршин суугаа болон шуудангийн хаяг, электрон шуудангийн хаяг, харъяалагдах орны нэр, патент эзэмшигчийн эцэг /эх/-ийн нэр, нэр, хаяг, оршин суугаа болон шуудангийн хаяг, электрон шуудангийн хаяг, дээрх этгээдүүд гарын үсэг; тодорхойлолтын хэсэгт загварын шинэ байдал, хийц, өнгө чимэглэлийн зохицлын өвөрмөц онцлогийг тодорхойлсон байна.
5.4. Олон улсын нэг ангилалд хамаарах адил төстэй 50 хүртэл бүтээгдэхүүний загварыг нэг мэдүүлгээр мэдүүлж болно
5.5. [бүтээгдэхүүний загварын төлөөлөх зурагт тавигдах шаардлага]

5.5.1. Бүтээгдэхүүний загварын төлөөлөх зураг нь тухайн загварын хийц, өнгө, чимэглэл, өвөрмөц шинэ шинжийг бүрэн харуулсан байна.
5.5.2. эзлэхүүнт загварын хувьд төлөөлөх зураг нь тухайн бүтээгдэхүүний гаднах байдлын бүх шинжийг бүрэн харуулахуйц (дээрээс, доороос, баруунаас, зүүнээс, урдаас, араас) байдлаар үзүүлсэн байна.
5.5.3. Нээж, хаадаг, эвхэж, угсардаг, болон задалж эвлүүлдэг загварыг төлөөлөх зураг нь хаасан, нээсэн, дэлгэсэн, салгасан болон угсарсан ерөнхий байдлаар тус тус харуулсан байна.
5.5.4. хэрэв тухайн загварын гол онцлох шинж нь өнгөний зохицол байвал төлөөлөх зураг нь өнгөтэй байна.
5.5.5. Хэрэв тухайн загвар нь аливаа иж бүрдэл бол түүнийг төлөөлөх зураг нь бүрдүүлж буй зүйлсийг иж бүрдлээр нь харуулсан ерөнхий байдлын зураг байхаас гаднатэдгээр зүйлсийн тус бүрийнх нь шаардлагатай бүх талаас нь харуулсан зургууд байна.
5.5.6. Зургийг загвар бүрийг төлөөлж, бичгийн А4 цаасан дээр эргэн тойрондоо 25 мм зайтай байх ба зургийг хавтгай дүрслэлээр зүссэн, огтолсон зэрэг аль шаардлагатай хэлбэрээр харуулах техникийн зурагт тавигддаг үндсэн шаардлагын дагуу хийх ба зургийн бүрдэл эд ангийг нэгбүрчлэн дугаарлаж, хуудас бүрийг дараалуулан дугааралаж, зургийн дугаарлалтыг тодорхойлолтонд авч хэрэглэсэн байх бөгөөд дугаарлалт хоорондоо ижил байна,

Зургаа. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар,
ашигтай загварын мэдүүлэгт тавигдах бусад шаардлага

6.1. Шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, ашигтай загварын мэдүүлгийг 2%, үйлдэх бөгөөд нэг хувь нь цаасан дээр нэг хувь нь дижитал хэлбэрээр байна.
6.2. Мэдүүлгийн цаасан дээрх хувь нь бичгийн А4 цаасны ар, өвөр дээр бичиг;сэн байх ба бичвэр нь цаасны баруун талаас 3 см, зүүн талаас 1.5 см, дээд, доод талаас 2 см бөгөөд мөр хоорондын зай Single, Word программ ашиглан зөвхөн Arial 10-12-тын хэмжээгээр бичсэн байхыг шаардана.
6.3. мэдүүлгийн дижитал хувь нь машинаар уншигдах боломжтой e-mail, CD disc, Flasg эсвэл уян диск зөөгч дээр бичиж ирүүлж болно.
6.4. Бичвэрийн фонд нь Arial байх ба WINDOWS XP Standart –ааж байна.
6.5. Мэдүүлэгт хавсаргах зураг нь 2.54 см 2 /1 inch/ талбайд 200 цэг байх нягтралтай зургийн файлийн өргөтгөл буюу 200 dpi, Tiff өргөтгөлтэй байна.

Долоо. Мэдүүлгийг хүлээж авах, бүртгэх
7.1. Оюуны өмчийн газар нь мэдүүлгийг бүртгэсэн тухай мэдэгдлийг мэдүүлэг гаргагч эсвэл итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчид илгээнэ. Мэдэгдэлд мэдүүлэг хүлээн авсан өдөр, мэдүүлгийн дугаар, бүтээлийн нэр, мэдүүлэг гаргагчийн нэр, хаягийн бичиж улсын бүртгэлийн мэргэжилтэн гарын үсэг зурна.
7.2. хэрэв мэдүүлэг цахим хэлбэрээр эсвэл факсаар ирсэн бол Оюуны өмчийн газар мэдүүлгийн эх хувийг хүлээн авсны дараа бүртгэсэн тухай мэдэгдлийг мэдүүлэг гаргагч эсвэл итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчид илгээнэ.
7.3. Бүртгэгдсэн мэдүүлгийг мэдүүлэг гаргагчид буцааж өгөхгүй.
7.4. Патентийн тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.3-т заасан нэмэлт, засварыг хийж ирүүлэхдээ шинэ бүтээл, ашигтай загварын томъёололд өөрчлөлт оруулахгүй.